Yeni Dernekler Yönetmeliği
 

31.Mart.2005 tarih ve 25772 sayılı Resmi Gazetede yeni dernekler kanununa uygun yeni dernekler yönetmeliği yayımlanmıştır.

Yeni yönetmeliğin en önemli değişikliği, derneklerle ilgili bağlantı noktasının polisten alınarak Valilik veya kaymakamlık nezdinde bir dernekler masası uygulamasına geçilmiş olmasıdır.

Yapılan değişiklikleri kısaca irdeleyelim.

1- Kuruluş bildirimleri derneğin kurulacağı yerin mülki idare amirliğine verilecektir. İnceleme bu mülki idare amirliğince yapılarak gerekli izinler verilir.

2- Şube kuruluşu; yine ilgili mülki idare amirliklerinin izniyle yapılır.

3- Dernekler federasyon ve konfederasyon kurabilir. Federasyonlar en az(5) derneğin biraraya gelmesiyle, konfederasyonlar en az(3) Federasyonun biraraya gelmesiyle kurulur.

4- Genel Kurul toplantıları:

a) İlk genel kurul kuruluştan itibaren(6) ay içinde yapılır ve organlar oluşturulur.

b) Genel kurullar olağan ve olağanüstüdür.

Olağan genel kurullar en geç (3) yılda bir yapılır. Olağanüstü genel kurullar, yönetim ve denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinin (1/5) inin yazılı isteği üzerine (30) gün içinde toplanır.

Genel Kurul çağrı usulü:

Genel Kurul tarihinden en az 15 gün önce günü, saati, yeri ve gündemi

a) Gazetede ilan edilmek veya

b) Yazılı posta veya

c) Elektronik posta ile üyelere bildirilerek çağrı yapılabilir.

Çoğunluk sağlanmazsa toplantı yapılamayacağı, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da yazılarda belirtilir.

Genel kurul, toplantı usulü, şube genel kurul toplantıları, genel kurul sonuç bildirimleri de aynı yönetmelikte detaylı olarak açıklanmıştır.

Yurt Dışından Yardım Alma
 

Dernek ve vakıflar, mülki idare amirliğine önceden bildirimde bulunmak şartıyla, yurtdışındaki kişi, kurum ve kuruluşlardan, banka kanalıyla ayni ve nakdi yardım alabilir.

Yurtdışından yardım alanlar, yönetmelikte belirtilen belgelerle İçişleri Bakanlığına, vakıflar ise ayrıca Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne bildirimde bulunurlar.

Yurt Dışı Faaliyetleri
 

Türkiye’de kurulu Vakıflar izin almak şartıyla yurtdışında faaliyette bulunabilir.

Yabancı Vakıflar da, karşılıklı olmak koşulu ile Dışişleri Bakanlığının görüşü alınmak şartıyla ve İçişleri Bakanlığının izniyle Türkiye’de faaliyette bulunabilir, temsilcilik kurabilir, şube açabilir, üst kuruluşlar kurabilir, kurulmuş üst kuruluşlara katılabilir veya kurulmuş vakıflarla işbirliği yapabilir.

Yabancı vakıflar, her yıl sonu itibariyle yıllık raporlarını Valiliklere veya İçişleri Bakanlığına bildirir.

Defterler ve Kayıtlar
 

a) Dernekler işletme hesabı esasına göre defter tutarlar.

b) Ancak, 2005 yılı için yıllık brüt geliri 500 bin YTL’yi aşan dernekler takip eden dönemden itibaren bilanço esasına göre defter tutarlar.

c) İki yıl üstüste 500 bin YTL. altında brüt gelir elde edilmişse üçüncü yıl bilanço esasından işletme hesabı esasına geçilebilir.

d) Ticari işletmesi bulunan dernekler, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutarlar.

Tutulacak Defterler
 

a) İşletme hesabı esasında

1- Karar defteri

2- Üye kayıt defteri

3- Evrak kayıt defteri

4- Demirbaş defteri

5- İşletme hesabı defteri

6- Alındı belgesi kayıt defteri

b) Bilanço hesabı esasında

1- Karar defteri

2- Üye kayıt defteri

3- Evrak kayıt defteri

4- Alındı belgesi kayıt defteri

5- Yevmiye defteri

6- Büyük defter (Defteri Kebir)

7- Envanter defteri

Tutulacak defterlerin noterce veya dernekler birimince onaylı olması zorunlu olup Vergi Usul Kanunu ve Muhasebe Sistemi Uygulama Tebliğleri esaslarına göre defter tutulur.

Defter ve kayıtlar Türkçe olmalı, mürekkepli kalem veya bilgisayarla işlenmelidir. Sayfalar numaralı olmalı, kayıtlar muhasebe kurallarına göre düzeltilmelidir.

- Defterler, günlük olarak kaydedilir.

- Muhasebe usullerine göre en geç (10) gün içinde kayıt yapılmalıdır.

- Ancak, iş hacmi büyük olan derneklerde muhasebe fişleri, bordro gibi yetkili amir imzası olan belgeler kullanıldığı taktirde (45) gün içinde kaydedilir. Herhangi bir denetim halinde (45) gün dolmadan kayıtların işlenmesi zorunludur.

Hesap Dönemi
 

Derneklerde takvim yılıdır. Hesap dönemi 1 Ocakta başlar 31 Aralıkta sona erer.

Defterlerin Tasdiki
 

a) Defterler, il dernekler müdürlüğü veya noterce tasdik ettirilerek kullanılabilir. Defterler, sayfaları bitene kadar kullanılır ve ara tasdiki yapılmaz.

b) Bilanço esasına göre defter tutanlar veya sürekli form halinde defter kullanıldığı takdirde, kullanılacağı yıldan önceki son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi şarttır.

Gelir ve Gider Belgeleri
 

a) Dernek gelirleri alındı belgesi ile tahsil edilir.

b) Banka aracılığı ile gelir elde edilmesi halinde banka dekontu veya hesap özeti geçerlidir.

c) Dernek giderleri fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi belgelerle yapılır.

d) Gelir Vergisi Kanunu 94. madde kapsamındaki ödemeler için V.U.K. na göre gider pusulası, diğer ödemeler için gider makbuzu kullanılır.

e) Dernekler, bedelsiz mal ve hizmet teslimlerini Ayni Yardım Teslim Belgesi ile yaparlar.

f) Derneklere yapılan bedelsiz mal ve hizmet teslimleri de Ayni Bağış Alındı Belgesi ile yapılır.

Söz konusu belgeler, 30.09.2005 tarihine kadar yeni şekli ile bastırılmak zorundadır.

Saklama Süresi
 

Defter ve belgeler, özel kanunlarda bulunan hükümler saklı kalmak kaydıyla 5 yıl süreyle saklanır.

Gelirlerin Teslimi ve Nakit Bulundurma
 

a) Dernek adına gelir tahsil etmekle yetkili kişiler, tahsil ettikleri paraları (30) gün içinde dernek saymanı veya bankaya teslim ederler. Ancak, tahsilat toplamı 1000 YTL.’yi geçerse (30) gün beklenmeden en geç (2) gün içinde sayman veya bankaya teslim edilir.

b) Kasada bulunacak para miktarı ihtiyaçlar dikkate alınarak Yönetim Kurulunca tespit edilir.

Beyanname
 

Dernek beyannameleri takvim yılının ilk (4) ayı içinde mülki idare amirliğine verilir.

Dernekler, çalışmalarını bu yeni yönetmeliğe göre yapmaya dikkat etmelidir.

Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca