İŞGÜCÜ HİZMETLERİNDE TEVKİFAT UYGULAMASI
18 Kasım 2005 tarih ve 25997 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 96 sayılı Katma Değer Vergisi tebliğinin (5) bölümü “Tevkifat Uygulaması” başlığını taşımakta, 5.1 bölümü ise “İşgücü hizmetlerinde tevkifat uygulamasını” düzenlemektedir.
A- UYGULAMA TARİHİ
Yeni uygulama tebliğ hükmü gereği 01. Aralık 2005 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
B- UYGULAMA
5.1. İşgücü Hizmetlerinde Tevkifat Uygulaması
Katma değer vergisi mükellefi bazı işletmeler mal veya hizmet üretimlerine ilişkin olarak ihtiyaç duydukları işgücünü kendilerine hizmet akdi ile bağlı ücretli statüsünde hizmet erbabı çalıştırarak temin etmek yerine, alt işverenlerden veya bu alanda faaliyette bulunan diğer kurum, kuruluş veya organizasyonlardan satın almaktadırlar.
Katma Değer Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, bu Tebliğin yayımını izleyen ay başından itibaren geçerli olmak üzere katma değer vergisi mükelleflerinin alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden temin ettikleri işgücü hizmetine ait katma değer vergisinin % 90’ının tevkifata tabi tutulması ve bunlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi uygun görülmüştür.
91 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin (A) bölümüne göre hizmet alımlarında tevkifat uygulaması gereken kurum, kuruluş ve işletmelerin bu bölümde belirtilen türden işgücü hizmeti vermeleri halinde işgücü hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tevkifata tabi olmayacaktır.
Tevkifat kapsamına alınan bu işlem nedeniyle iadesi gereken katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesi miktarına bakılmaksızın sadece banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu karşılığında yerine getirilecek, teminat mektupları vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.
Teminat karşılığı iade almak isteyenlerin iade talep dilekçesi ile birlikte işgücü hizmeti dolayısıyla düzenleyecekleri faturaların onaylı listesi ile iade talep ettikleri döneme ait indirilecek katma değer vergisi listesini ve banka teminat mektubunu vergi dairesine ibraz etmeleri gerekmektedir. Nakden veya mahsuben iade talepleri beyannamenin verilip dilekçe ve ekleri ile banka teminat mektubunun vergi dairesine ibraz edildiği tarihte geçerlik kazanacaktır.
C- AÇIKLAMA
KDV mükelleflerinden bazıları, mal ve hizmet üretimi için gerekli işgücünü,
a- Gerek işçi sayısını düzenlemek ve bazı yükümlülüklerden kurtulmak
b- Gerekse daha ucuza temin etmek için Taşaron firmalar kurmakta ve bu alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden, kurum, kuruluş ve organizasyonlardan fatura karşılığı hizmet satın almaktadır.
Yapılan yeni düzenleme ile bu tip hizmet teminine ait ( KDV % 90 oranında) tevkifata tabi tutulacak ve sorumlu sıfatı ile beyan edilip ödenecektir.
Ancak, 91 sayılı KDV tebliğinin de A bölümünde belirtilen ve bu tebliğe göre tevkifat uygulayan aşağıda sayılan kurum, kuruluş ve işletmeler 96 sayılı bu yeni tebliğe göre tatbikat yapmayacaklardır.
Bu kurum, kuruluş ve işletmeler 91 sayılı Tebliğ de aşağıdaki gibi belirtilmiştir.
-Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler,
-Döner sermayeli kuruluşlar,
-Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
-Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
-Üniversiteler (vakıf üniversiteleri hariç),
-Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,
-Bankalar ve özel finans kurumları,
-Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),
-Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar
-Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,
-Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirketler (bunlar yalnızca "yapım işleri", "temizlik, çevre ve bahçe bakım hizmetleri", "özel güvenlik hizmetleri" ile "yemek servis hizmetleri"ne ait katma değer vergisini tevkifata tabi tutacaklardır. ( Bu bent 95 nolu Tebliğ ile eklenmiştir.)
"Bu kurum, kuruluş ve işletmelerin bu bölümde belirtilen türden işgücü hizmeti vermeleri halinde işgücü hizmet bedelleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi tevkifata tabi olmayacaktır."
Ayrıca kuruluşların birbirlerine karşı ifa ettikleri hizmetler de 91 sayılı Genel Tebliğ uyarınca tefkifata tabi olmayacaktır.
D- FASON İŞLERİ YAPANLARDAN ALINAN HİZMETTE DURUM NE OLACAKTIR?
Tebliğde “alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden temin ettikleri işgücü hizmeti” tabiri kafa karıştırmaktadır.
Bu ifade, fason hizmetlerinden de % 90 stopaj yapılacağını düşündürmektedir.
Oysa fason hizmeti tebliğlerinde “ fason hizmetinin işyeri dışında bağımsız başka bir işyerinde yapılması esasında bahsedilmektedir. Tebliğin ifadesinden dolayı fason hizmetlerde tevkifat oranının 96 sayılı tebliğe göre mi yoksa daha önceki tebliğlere göre mi olacağının Maliye İdaresine sorulması yerinde olacaktır.
E- TEVKİFATTA KDV İADESİ
"Tevkifat kapsamına alınan bu işlem nedeniyle iadesi gereken katma değer vergisinin nakden veya mahsuben iadesi miktarına bakılmaksızın sadece banka teminat mektubu veya vergi inceleme raporu karşılığında yerine getirilecek, teminat mektupları vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.
Teminat karşılığı iade almak isteyenlerin iade talep dilekçesi ile birlikte işgücü hizmeti dolayısıyla düzenleyecekleri faturaların onaylı listesi ile iade talep ettikleri döneme ait indirilecek katma değer vergisi listesini ve banka teminat mektubunu vergi dairesine ibraz etmeleri gerekmektedir. Nakden veya mahsuben iade talepleri beyannamenin verilip dilekçe ve ekleri ile banka teminat mektubunun vergi dairesine ibraz edildiği tarihte geçerlik kazanacaktır.
Tatbikat bu açıklamalara göre yapılmalıdır.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
CEVDET AKÇAKOCA
www.cevdetakcakoca.com
e-posta: akcakoca@superonline.com