Bursa, 06.01.2006
Bilgi:2006/007
KDV TEVKİFATI KONUSUNDA AÇIKLAMALAR TEBLİĞİ
Daha önce 96 sayılı KDV. tebliği ile bazı mal ve hizmet teslimleri KDV. tevkifatına tabi tutulmuştu. Ancak açıklamalar yeterli olmadığı için yeni bir tebliğle bazı yeni açıklamalar yapılmıştır, ki bunlar da yeterli değildir kanaatindeyim.
97 Sayılı Tebliğle Getirilenler
1- İthalatçıları tarafından yapılan bakır mamülü teslimleri 5.Ocak.2006 tarihinden itibaren %90 oranında KDV, tevkifatına tabi tutulması uygun görülmüştür.
2- Her türlü bakır ürünlerinin tesliminde, perakendeciler de düşünülerek fatura düzenleme sınırının altında olan tutardaki satışlarında tevkifat yapılmayacaktır.
Ancak, tevkifat uygulanmaması için satış tutarlarının bölünerek hile yapılması kabul edilmeyecektir.
3- Bakır teller teslimi tevkifata tabidir. Ancak, bakır telin plastik, cam, emaye, vernik ve benzerleri ile kaplanarak elde edilen “izoleli iletken” yani bakır kablo’ların tesliminde tevkifat yapılmaz.
4- İşgücü Hizmetlerinde Tevkifat Uygulaması:
96 sayılı KDV. tebliği ile Katma Değer Vergisi mükelleflerinin alt işverenlerden veya bu konuda faaliyette bulunan diğer işletmelerden elde ettikleri iş gücünün,
01.Aralık.2005 tarihinden itibaren %90 oranında KDV. tevkifatına tabi tutulması gerektiği açıklanmış 91 sayılı tebliğin A. Bölümündeki işletmeler tevkifata tabi tutulmamıştı.
Bu defa, 05.Ocak.2006 tarihinden itibaren
- Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, İl özel idareleri, belediyeler ve bunların teşkil ettikleri birlikler.
- Döner sermayeli kuruluşlar
- Kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları,
- Üniversiteler (Vakıf üniversiteleri hariç),
- Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları
- Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,
- Kamu İktisadi Teşekkülleri,
- Bankalar ve Özel Finans Kurumları,
- Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,
- Organize Sanayi Bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dahil bütün borsalar,
- Hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına kote edilmiş şirketler,
- Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan kurum veya kuruluşlara ait olan kurum, kuruluş ve işletmeleri,
İşgücü temin hizmeti alanında %90 oranında tevkifat uygulanacaktır.
5-Tevkifat Uygulamasının Kapsamı
Tevkifat uygulaması, eleman temini şeklindeki hizmetleri kapsamaktadır. Eleman temin hizmeti dışındaki hizmet ifaları eğer diğer KDV genel tebliğlerine göre tevkifat kapsamına alınmış ise o tebliğe göre tevkifat uygulanacağı tabiidir.
Tebliğde belirten örnekler aşağıda yer almaktadır.
Örnek 1:
İmalatçı (A) firması, üretim faaliyetinde çalıştırmak üzere (B) firmasından, ürünlerin ambalajlama işlerinde çalıştırmak üzere (C) firmasından eleman temin etmiştir. (B) ve (C) firmalarından yapılan eleman tedariki işgücü hizmet alımı mahiyetinde olduğundan tevkifata tabi olacaktır.
Örnek 2:
(A) firması, ürünlerinin pazarlama ve tanıtımını, müşteri ile birebir temas kuran elemanlar aracılığıyla yapmaktadır. Firma bu işi;
- kendisiyle ücret akdi bulunan,
- kişisel başvuruları üzerine anlaşmaya varılan,
- (B) firmasından temin edilen,
elemanlar aracılığıyla yürütmektedir.
İlk iki gruba giren elemanlar bakımından tevkifatın söz konusu olmayacağı tabiidir. (B) firmasından yapılan eleman temini işgücü hizmet alımı mahiyetinde olduğundan yani elemanların sevk, idare ve kontrolü fiilen (A) firmasında bulunduğundan tevkifat kapsamında işlem yapılacaktır.
Örnek 3:
(A) firması, işyeri merkezinin farklı bir binaya taşınması için (B) firması ile anlaşma yapmış, (B) firması taşıma işini 6 eleman kullanarak sözleşme şartlarına uygun olarak yerine getirmiştir.
Bu işlemde işgücü temin hizmeti değil taşıma hizmeti alınması söz konusu olduğundan tevkifat uygulanmayacaktır. Ancak (B) firması, taşıma işinde kullanacağı elemanları (C) firmasından temin etmişse, taşıma işinde kullanılacak elemanların sevk ve idaresi (B) firmasında olduğundan söz konusu elemanların (C) firmasından temini tevkifata tabi olacaktır.
Örnek 4:
(A) bankası ile mali müşavirlik hizmeti sunmak üzere anlaşması bulunan (B) mali müşavirlik işletmesinin bazı elemanları, belirli dönemlerde kayıtlarını tutmak üzere (A) bankasının mekanlarında çalışmaktadır. Eleman tahsisi şeklindeki bu hizmet, mali müşavirlik hizmetinin tamamlayıcısı olarak sunuluyor ve bedeli de mali müşavirlik bedeli içinde tahsil ediliyorsa tevkifata tabi olmayacaktır. Ancak muhasebe kayıtlarının tutulması işini yapan elemanlar, 3568 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen meslekî hizmetlere ilişkin anlaşma bulunmayan herhangi bir firmadan temin ediliyorsa tevkifat uygulanacaktır.
6. Hurda ve Atık Plastiklerden Elde Edilen Ürünlerde KDV Uygulaması
KDV Kanunun 5035 ve 5228 sayılı Kanunlarla değişik 17/4-g maddesine göre plastik, lastik, kauçuk hurda ve atıklarının teslimi katma değer vergisinden müstesna olup, teslimlerinde KDV uygulanmamaktadır.
Ancak, plastik hurda ve atıklarının çeşitli işlemlerden geçirilip işlenmesi sonucunda elde edilen ve genellikle plastik esaslı malzeme imalatında hammade olarak kullanılan pet kırıkları, plastik çapak, plastik granül ve benzeri ürünler, hurda ve atık niteliğini kaybederek imalat sektöründe hammadde olarak kullanılan bir mamül haline gelmeleri nedeniyle istisna kapsamına girmeyip, genel oranda vergiye tabi olan bu ürünlerin tesliminde %90 oranında tevkifat uygulanarak alıcılar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilmesi uygun görülmüştür. Bu teslimlerde de fatura kesme sınırının altındaki teslim ve hizmetlerde 05.01.2006 tarihinden itibaren tevkifat uygulanmaz.
7. İstisnadan Vazgeçenlerin Hurda ve Atık Teslimlerinde Tevkifat Uygulamasında Alt Sınır
KDV Kanunun 5035 ve 5228 sayılı Kanunlarla değişik 17/4-g maddesi ile daha önce tevkifata tabi olan metal, plastik, lastik, kauçuk, kağıt, cam hurda ve atıklarının (hurda metalden elde edilen külçeler dahil) teslimleri istisna kapsamına alınmış, 91 seri numaralı KDV genel tebliğinin (F) bölümünde de, bu teslimlerle ilgili olarak istisnadan vazgeçilmesi halinde tevkifat kapsamında işlem yapılacağı açıklanmıştır.
05.01.2006 tarihinden başlamak üzere, tevkifat kapsamına giren işlemlerde alt sınır uygulaması uygun görülmüştür. Yani fatura kesme sınırının altındaki satışlarda tevkifat uygulanmayacaktır.
8. İmalat Artıklarının Tesliminde KDV Uygulaması
İmalathane ya da fabrikalarda, imalat sırasında elde edilen metal kırpıntı, döküntü ve talaşların teslimi KDV Kanunun 17/4-g maddesine göre vergiden müstesnadır. Aynı Kanunun 30/a ve 32. maddelerine göre bu işlem kısmi istisna kapsamına girmektedir.
Bu imalat artıkları işletmelerin asıl üretim konusunu teşkil etmemekte, asıl ürünlerin imalatı sırasında fire veya atık olarak ortaya çıkmaktadır. Satışa konu olsalar dahi, işletmenin amacı bu fire ve atıkları imal etmek olmadığından, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında bunlara ayrıca bir maliyet izafe edilmemektedir. Bu durumda, imalat artıkları için yüklenilen bir KDV de söz konusu olmadığından dolayı KDV beyannamesinin 30. satırı Yüklenilen KDV kısmına beyan yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Bu kararla Maliye bir yanlıştan dönmüş ve bize göre haksız olan bir uygulamadan vazgeçmiştir. Bundan sonra bu tip hurda satışlarında KDV. hesaplanmayacak ve daha sonra da beyannamede hesaplanıp ilave bir KDV. ödenmeyecektir.
Bu tebliğ birçok ihtilaflı meseleyi çözmüş olmasına rağmen hala üzerinde düşünülmesi gereken bir takım işler ve işlemlerin tevkifata tabi tutulup tutulmayacağı konusunda duraklamalar vardır.
Mesela: Bana göre tekstilde fason firmaları tarafından fasoncu firmaların işyerinde yapılan fason tekstil ve konfeksiyon işleri %90 oranında tevkifata tabi tutulmayacak, 2/3 tevkif edilecektir.
Yine; Tavuk çiftliklerinde civciv bakımı işleri tevkifata tabi tutulmayacaktır.
Bu açıklamalara rağmen bir takım ihtilaflar doğabilecektir.
CEVDET AKÇAKOCA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR