Bursa, 05.12.2006
İHRACATTA, ÖDEME ÇIKAN AYDAN SONRA KDV İADESİ(tekrar)
05.12.2006 tarihinde bu başlıkla bir yazı yazmıştık.
Bu yazıda şöyle bir örnek vermiştik.
a) İhracatçı diyelim ki Nisan ayında hammadde aldı. Nisan ayı KDV beyannamesinde de ödeme çıktı, KDV’ sini ödedi.
b) Mayıs ayında ise, Nisan ayında aldığı hammaddelerden imal ettiği mamulleri ihraç etti ve Haziran ayına devreden KDV’si de olduğu için KDV. iadesi istedi.
İşte size bir problem. Bazı vergi daireleri bu KDV iadesini vermek istemezler. Neden? Çünkü, firmaya “ sen hammadde KDV’ sini bir ay önce indirimle giderdin. Bir de iade alırsan mükerrer (tekrar) indirim yapmış olursun” derler. Acaba öyle mi?
Burada tam bir mantık hatası ve ince bir nüans vardır.
Konuyu örneklerle ve yasa ve tebliğ metinleriyle açıklayalım.
Mükellef Tamcan Tekstil A.Ş., Nisan 2006’ da ihraç edeceği malın imalinde kullanmak üzere iplik almış ve 10.000 YTL KDV ödemiştir. İmal edilen kumaş Mayıs ayında ihraç edilmiştir.
Nisan ayı satışlar KDV.si 15.000 YTL
Nisan ayı indirilecek KDV.si 10.000 YTL
Nisan ayı ödenecek KDV.si 5.000 YTL
Böylece mükellef Tamcan Tekstil A.Ş. Nisan ayında aldığı hammaddeyi indirim yoluyla gidermiş, üstelik kalan KDV.’sini de ödemiş ve Mayıs ayına devreden herhangi bir KDV. si kalmamıştır. Bir bakıma, yüklendiği 10.000 YTL KDV’yi indirerek iade almış gibi düşünülebilir.
Gelelim Mayıs ayına ;
Mayıs ayında aldığı mal ve hizmetler için toplam 25.000 YTL. KDV. ödemiş veya yüklenmiştir. Aynı ay, imalatını tamamladığı malları da ihraç etmiştir. Bu durumda ne olacaktır? İhraç ettiği mallar için yüklenilen KDV 10.000 YTL’ dir.
Nisan ayından devreden KDV. si 0,00
Mayıs ayı indirilecek KDV. si 25.000,00
Mayıs ayı ihracatlarından yüklendiği KDV.si 10.000,00
Mayıs ayından Haziran ayına devreden KDV. si 15.000,00
Mükellef, bu ay ihracatını yaptığı mallar için yüklendiği KDV olan 10.000 YTL’ yi iade KDV olarak isteyecektir.
Hemen aklımıza ne geliyor? 10.000 YTL. Nisan ayında indirmiştik, bir de Mayıs ayında 10.000 YTL iade alırsak iki defa iade almış olunmuyor mu? Hayır (2) iki defa iade alınmamıştır.
İhracatın gerçekleştiği ayda bir önceki aydan devreden KDV olmasa bile o ayda yüklenilen KDV varsa, ihraç malına isabet eden kısmının ihraç malı için yüklenildiği farzedilir. Yani bir ay içinde hem ihracat, hem de indirimle giderilememiş KDV varsa KDV iade hakkı da vardır.
Gelelim yasal mevzuata:
Yukarıda anlattığımız konu 39 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’nin “D-İade Hakkı Doğuran İşlemlere ve İhraç Kaydıyla Teslimlere Ait Bildirim” başlıklı kısmının (6.) ıncı paragrafında şöyle izah edilmektedir.
“Bildirimde yer alan YÜKLENİLEN KATMA DEĞER VERGİSİ başlıklı satırlardaki rakamlar bulunurken, yüklenilen toplam vergiler içinde, o dönemde gerçekleştirilen iade hakkı doğuran işlemlere isabet eden kısım hesaplanacaktır. Bu hesaplama sonucu bulunacak vergi, daha önceki beyannamelerde indirimle giderilip giderilmediğine bakılmaksızın, bu satırlarda beyan edilecektir.
.......
Daha sonra tebliğde örnek verilmiş, temel gıda maddelerine ait iade de izah edilerek, mükellefin toplam hesaplanan vergisinden toplam indirilebilir vergisi düşüldükten sonra indirilemeyen kısım kalmazsa iade yapılmayacaktır. İndirilemeyen bir kısım kalırsa ve miktar, bildirimde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemin bünyesine giren vergiden büyük olursa, bünyeye giren verginin tamamı iade edilecektir.
Hesaplanan vergiden yapılan indirimin, stoktaki malların vergisine ait olduğu gibi gerekçeler, iadenin yapılmasına engel değildir”. Denerek sonuca ulaşılmıştır.
SONUÇ şöyle olacaktır demiştik:
İhraç edilen malın bünyesine giren KDV.nin daha önce indirimle giderilmiş olması, önceki ay ödeme çıkmış olması yüklenilen KDV.nin iadesine engel değildir. İhracatın yapıldığı ay indirilecek KDV yüklenilen ve hesaplanan KDV.nin toplamından büyükse KDV. iadesi yapılacaktır.
Ancak, Hesap Uzmanları Derneğinin çıkardığı Vergi Dünyası Dergisinin Temmuz 2007 tarihli 311 inci sayısının 45 inci sayfasında konu ‘Önceki dönemden devreden KDV yoksa önceki dönemlerden yüklenilen KDV’den bahsedilerek iade alınamaz’ başlığı altında Balıkesir Vergi Dairesi Başkanı Hesap Uzmanı Mustafa Gürhan Acar ve Ertuğrulgazi Vergi Dairesi Müdür Yardımcısı İ.Çetin Çalı’nın yazısında da ele alınmıştır.
Söz konusu yazıda İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 20.06.2005 tarih ve DEF 0.34.18.32.4361 sayılı muktezası ile bizim savunduğumuz fikre uygun bir mukteza verildiği belirtilmiş, yasanın 29 maddesi ve 32. maddesi , 54 maddesi ve 39 sayılı KDV genel tebliğindeki açıklamalar da gözönüne alınarak tatbikatın bu şekilde olamayacağı belirtilmiştir. Kendi fikirlerini desteklemek için ayrıca Muhasebe sistemi Uygulama Genel Tebliğinde 191 192; 136, ve 391 no.lu hesapların çalışması açıklanarak tatbikatın bizim savunduğumuz şekilde olamayacağı açıklanmıştır.
Sayın Mustafa Gürhan Acar ve Sayın Çetin Çalı , devreden KDV olmadığı takdirde sadece Amortismana tabi iktisadi kıymet KDV leri ile genel üretim ve genel yönetim giderlerinden verilen pay kadar bir KDV’nin iade edilebileceğini savunmaktadırlar.
Biz, bu yazıyı yazan değerli yazarların fikirlerini KDV iadesini düzenleyen KDV kanununun ilgili maddesine uygun bulmamaktayız. Yazılarında dayandırdıkları gerekçeler tebliğ ve açıklamalar olup bunlar yasadan daha üstün değildir.
Biz hala fikrimizde ısrar etmekteyiz.
Bu durumda yazarların savunduğu idarece KDV iadesi işleminin vergi incelemesi raporu doğrultusunda yapılmasında fayda olacağı fikrine de katılıyoruz. Böylece bu ihtilaf da çözülmüş olacaktır.
Devreden KDV olmadığı takdirde iadenin inceleme sonucu tamamlanması konusuna mükelleflerin önemle eğilmelerini rica ederiz.
CEVDET AKÇAKOCA
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
