Bursa, 01.Mart.2011
TÜRKİYE SANAYİ STRATEJİSİ BELGESİ VE BURSA
27.Ocak.2011 tarih ve 27828 sayılı mükerrer Resmi gazetede T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanmış Türkiye Sanayi Stratejisi Belgesi 2011-2014 (AB üyeliğine doğru) isimli bir çalışma yayınlandı.
Ben bu belgeyi şöyle bir incelediğimde, genel olarak çok olumlu buldum. Ancak, bir Bursalı olarak Bursa’nın adının az geçmesi, acaba devlette bu çalışmaları yapanlar Bursa’yı göz önüne almıyorlar mı? Yoksa Bursa o kadar gelişmiş ki böyle strateji belgelerinde yer almayacak kadar ve devletin hiçbir müdahalesine ihtiyaç olmayacak kadar gelişmiş bir bölge midir?
Her hal ü karda bana göre Bursa devletin strateji belgelerinde yer almalı, devlet ister çok gelişmiş saysın, ister unutmuş olsun, Bursa’yı ve Bursa’nın gelişmesini ve Bursa’nın üretim, ihracat ve rekabet gücü ile sanayi kümelenmesini kesinlikle dikkate almalıdır. Gelelim belgeye:
Bütün sanayici ve girişimcilerimiz bu belgeyi dikkatle okumalı ve incelemelidir.
Mevcut durum,küresel gelişmeler ve sanayi stratejisi, Avrupa Birliğindeki gelişmeler, Türkiye’deki gelişmeler ve rekabet gücü, vizyon, stratejik hedefler , sektörler grafik ve istatistiksel rakamlarla da desteklenerek incelenmiş ve hedefler ve açıklamalar verilmiştir.
Türkiye’nin sanayi stratejisi çerçevesi çizilirken
Vizyon olarak orta ve yüksek teknolojili ürünlerde Avrasya’nın üretim üssü olmak,
Genel amaç olarak ise, Türk Sanayisinin rekabet edebilirliğinin ve verimliliğinin yükseltilerek, dünya ihracatından daha fazla pay alan, ağırlıklı olarak yüksek katma değerli ve ileri teknolojili ürünlerin üretildiği, nitelikli işgücüne sahip ve aynı zamanda çevreye ve topluma duyarlı bir sanayi yapısına dönüşümü hızlandırmak hedef alınmıştır.
Stratejik olarak ise:
1. Becerilerini sürekli geliştirebilen güçlü şirketlerin ekonomideki ağırlığının arttırılması (Bu belgeyi özellikle dikkatle okumalı derken bunu da kastediyorum, ileride bazı şirketlere devlet desteği artınca bu neden oluyor diye şaşırmamak için ve ayrıca da gerek Kore ve gerek Japonya gelişim örneği mi takip edilecek diye düşünüyorum)
2. Orta ve yüksek teknolojili sektörlerin üretim ve ihracat içindeki ağırlığının arttırılması (Daha önce yazdığım Dünya ve Türkiye’deki yatırım trendleri isimli yazımı hatırlamanızı veya bir daha okumanızı tavsiye ederim.)
3. Düşük teknolojili sektörlerde katma değeri yüksek ürünlere geçilmesi
Hedeflenmiştir.
Bölgesel kalkınma ayrı bir bölüm konusu olarak ele alınmıştır. Bölgesel kalkınmada ben Bursa’yı göremedim. Bir çok yazılarımda savunduğum kümelenme konusu bölgesel kalkınma bölümünde ele alınmış, ulusal kümelenme politikası oluşturulmuştur. Bana göre bu çok olumlu bir adım.
Belgeye göre, Ulusal Kümelenme Politikasının Geliştirilmesi Projesi, uluslararası piyasalarda Türkiye’nin rekabet edebilirliğini geliştirmek ve Türkiye’nin ekonomik, çevresel ve sosyal gelişimine katkı sağlamak üzere kapsamlı bir küme politikası hazırlamak hedefine yöneliktir.
Proje, üç temel bileşenden oluşmaktadır:
1) Ulusal Kümelenme Stratejisinin Geliştirilmesi Süreci için Ana Paydaşlarda Kapasite Oluşturma,
2) Ulusal Kümelenme Strateji Belgesinin Hazırlanması,
3) Makro Küme Haritalama ve Stratejik Yol Haritalarının Oluşturulması.
Proje kapsamında hazırlanan Kümelenme Stratejisi Belgesi, ülkemizde kümelenme alanında hazırlanan ilk resmi belge ve rehber niteliğini taşıyacak olup, ülkemizin kümelenme alanındaki ihtiyaçlarını ortaya koyan ve ilgili kamu kurumlarının yanı sıra özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarına da kümelenme alanında ışık tutacak bir çerçeve doküman olarak ortaya konmuştur.
Öğrenme deneyimlerine hizmet edebilecek temalar çerçevesinde yol haritası hazırlanmış olan 10 iş kümesi ve ilgili temalar aşağıdaki gibidir:
İnovasyon ve Girişimcilik
|
Aktörler Arası Network Oluşturulması
|
Küme Oluşumu
|
Küme Tabanının Geliştirilmesi
|
Faktör Şartları
|
Mersin İşlenmiş Gıda İş Kümesi
|
Ankara Makine İş Kümesi
|
Konya Otomotiv Parça ve Aksamları İş Kümesi
|
Eskişehir, Bilecik, Kütahya Seramik İş Kümesi
|
Manisa Elektrik Elektronik Ürünler İş Kümesi
|
Ankara Yazılım İş Kümesi
|
Denizli-Uşak Ev Tekstili İş Kümesi
|
Muğla Yat İnşa ve Yat Turizmi
|
İzmir Organik Gıda İş Kümesi
|
Marmara Otomotiv İş Kümesi
|
Kümelenme konusunda yerel ve merkezi düzeyde politika çerçevesini çizecek bir yönetişim modeli geliştirilecek ve kümelenme stratejisi hazırlanarak uygulama sonuçlarının izlenmesi ve değerlendirilmesi sağlanacaktır. Ayrıca, kümelenme ve değer zinciri analizleri gibi, rekabet gücünü ilgilendiren alanlarda yerel öncelikleri belirleyecek kapasite güçlendirilecektir.
Sanayi Strateji belgesindeki kümelenme konusu yukarıda belirttiğim satırlarla işlenmektedir. Yazımın başında da belirttiğim gibi kümelenme çalışmasında Bursa yok.
Bana göre, tekstil, otomotiv, makine, yedek parça, elektronik ve turizm konusunda hangi devlet dairesi ne şekilde çalışma yaparsa yapsın, Bursa’yı, Bursa’nın gücünü kesinlikle göz önüne almalıdır. Bursa’yı göz önüne almadan yapılan çalışmalar eksik çalışmalardır.
Bu sebeple bir Bursa’lı olarak Türkiye Sanayi Strateji Belgesi hazırlanmasını çok olumlu bulduğumu, ancak bu belgede Bursa ile ilgili yeterli çalışma olmadığını belirtmek isterim. Bursalı sanayici, işadamı, girişimci ve bürokratların Bursa ile ilgili daha fazla çalışma yapmaları gerektiğini düşünüyorum. Türkiye’de hazırlanacak her çalışma ve strateji belgesinde Bursa yer almalıdır.
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir