Bursa, 04.Ağustos.2011
GEÇİCİ VERGİ DÖNEMİ-ZARAR VE 6111 SAYILI AF YASASI İLİŞKİSİ
2011 yılında ülkemizin gündeminde, bana göre, kriz veya buna benzer söylemlerden çok bazı alacakların yeniden yapılandırılması konusundaki 6111 sayılı af yasası daha önde bulunmaktadır. Hele geçici vergi dönemlerinde tekrar tekrar bu af yasası gündeme gelecektir.
Hatırlanacağı gibi 6111 sayılı bazı alacakların yeniden yapılandırılması veya kısaca halk arasında AF YASASI adı da verilen yasa 13.2.2011 tarihinde kabul edilerek resmi gazetede yayımlanmış ve yine 30.Nisan.2011 tarih ve 27920 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2011/1713 sayılı karar ile (bazı başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri) uzatılmıştır.
Ben yazımda kısaca bu yasayı AF YASASI olarak kullanacağım.
Af yasasından yararlananlar, böylece muhasebe kayıtlarını 30.Haziran.2011 tarihinde düzenlemek durumunda kalmışlardır.
Muhasebe kayıtlarına alınacak af yasası konularını hatırlayalım.
1. 2006-2009 arası muhtelif vergilerde Matrah artırımı
2. İşletmede bulunmayan mallar
3. İşletmede bulunmayan makine, techizat ve demirbaşlar
4. Kasada bulunmayan nakitler
5. Hakikatte olmayan ortaklar cari hesabının silinmesi
6. Sgk ödemeleri ve affı
Gibi konularda ilgili idarelere müracaat edilmiş ve yeniden yapılandırılan borçlar, muhasebe kayıtlarına alınmıştır.
Muhasebe kayıtlarında 689 no.lu DİĞER OLAĞANDIŞI GİDER VE ZARARLAR hesabı kullanılmıştır.
689 no.lu hesap kullanıldığında kurum, karlı dahi olsa büyük orandaki bu yeniden yapılandırmadan dolayı birdenbire korkunç bir zarar ile karşı karşıya gelecektir.
Böyle bir durumun da gerek kurum açısından gerekse bankalar açısından veya dışarıdan bakanlar açısından büyük mahzurlar doğuracağı açıktır.
Diğer yandan böyle bir durumla şimdiye kadar karşılaşmamış olan meslektaşlarımız da şaşıracaklar ve tereddüde düşeceklerdir.
Konuyu bir örnekle açıklayalım ve çözümünü de yazımızda gösterelim.
ÖRNEK:
ASLINA SADIK A.Ş. AF YASASI veya yeniden yapılandırmadan yararlanmış, toplam olarak 2.500.000 TL. yapılandırmayı muhasebe kayıtlarına intikal ettirerek, 689 no.lu kanunen kabul edilmeyen giderler hesabına kaydetmiştir.
A.ASLINA SADIK A.Ş. nin 30.6.2011 tarihli gelir tablosu aşağıdaki gibidir.
Brüt satışlar 14.000.000
Satış indirimleri (-) 10.000
Net Satışlar 13.990.000
Satışların Maliyeti 11.500.000
Brüt satış karı veya zararı 2.490.000
Faaliyet giderleri 1.490.000
Faaliyet kar veya zararı 1.000.000
Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karlar 100.000
Finansman giderleri 200.000
Olağan kar ve zarar 900.000
Olağan dışı gelir ve karlar 300.000
Olağandışı gider ve zararlar
(kanunen kabul edilmeyen giderler) 2.500.000
Dönem zararı (-) 1.300.000
Böyle bir gelir tablosu uygun açıklama olmazsa kurumun durumunu çok kötü gösteren bir tablodur. Kesinlikle gelir tablosu notlarının içine
a. Dönem karının 1.200.000 TL. olduğu
b. 2.500.000 TL. nın ise yeniden yapılandırma bedeli olduğu belirtilmelidir.
B. Geçici vergi beyannamesi nasıl olacaktır?
Zarar Kar
Ticari Bilanço karı veya zararı 1.300.000 -
Kanunen kabul edilmeyen giderler 2.500.000
Kar 1.200.000
Geçici vergi matrahı 1.200.000
Hesaplanan geçici vergi 240.000
C. Bankalara verilecek gelir tablosuna ise en son kısımları alarak şöyle bir bilgi eklemeyi düşünürdüm.
Brüt satışlar 14.000.000
Satış indirimleri (-) 10.000
Net Satışlar 13.990.000
Satışların Maliyeti 11.500.000
Brüt satış karı veya zararı 2.490.000
Faaliyet giderleri 1.490.000
Faaliyet kar veya zararı 1.000.000
Diğer faaliyetlerden olağan gelir ve karlar 100.000
Finansman giderleri 200.000
Olağan kar ve zarar 900.000
Olağan dışı gelir ve karlar 300.000
Olağandışı gider ve zararlar
(kanunen kabul edilmeyen giderler) 2.500.000
Dönem zararı (-) 1.300.000
6111 sayılı Yasaya göre Yeniden Yapılandırma
Tutarı ( + ) 2.500.000
Hakiki ticari veya mali bilanço karı 1.200.000
Sonuç:
6111 sayılı af yasası veya yeniden yapılandırma yasasının fiili olarak kayıtlara intikal ettirilmesinden sonra kurumların gelir tablolarında umulmayacak derecede büyük bozulmalar meydana gelmiştir.
Birçok meslektaşımız, 2011 yılının ikinci geçici vergi döneminde ilk defa böyle bir durumla karşılaşacakları için şaşıracaklar ve çözüm arayacaklardır.
Gerek ticari ve mali bilanço ve gerekse bankalara verilecek bilgiler açısından yukarıdaki gibi bir çalışmanın yararlı olacağını düşünmekteyim.
Yeminli Mali Müşavir
Cevdet Akçakoca