Bursa, 26.Nisan.2016
TAHSİLAT GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİKLER
16.04.2016 tarih ve 29686 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Seri A 7 Sıra No.lu tahsilat genel tebliği, 1 sayılı genel tebliğin özellikle tahsilat zamanaşımı konusundaki hükümlerine ilave ve değişiklikler getirmiştir. Bunları aşağıda açıklamaya çalışacağız.
1. VADESİ GEÇMİŞ BORÇ DURUMU BELGESİ
Amme alacağı ödenmeden yapılmayacak işlemlerle ve işlemi yapanların sorumluluğu ile ilgili olarak başvurulan vergi dairesi, kapsama giren vergiler ve mükellefin önceki vergi dairelerini de göz önüne alarak bilgi elde edecek ve ondan sonra vadesi geçmiş borç durumunu gösterir belge verebileceklerdir.
2. TAHSİLAT ZAMAN AŞIMI
“Amme alacağı, vadesinin rasladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar. Para cezaları için özel kanunlarındaki zamanaşımı hükümleri mahfuzdur. Zamanaşımından sonra mükellefin rızaen yapacağı ödemeler kabul olunur.”
Amme alacağının zaman aşımı, alacağın vadesinin ertesi yılı başlar ve 5 yıl içinde tahsil edilemezse zaman aşımına uğrar.
3. ZAMAN AŞIMI BAŞLANGICI
Ödeme süresi gösterilmiş olsun, olmasın bütün amme alacaklarının (para cezaları hariç zaman aşımı, vade tarihinin rastladığı yılı takip eden takvim yılının başı olacaktır.
4. ZAMAN AŞIMININ KESİLMESİ HALİ
Zaman aşımının herhangi bir şekilde kesilmesi halinde, süre hesabında, zaman aşımının kesildiği takvim yılını takip eden takvim yılı başı esas alınır.
5. ZAMAN AŞIMININ İŞLEMEMESİ HALLERİ
Borçlunun yabancı memlekette bulunması, hileli iflas etmesi veya terekenin tasfiyesi dolayısıyla zamanaşımının işlememesi halinde, süre sebeplerin kalktığı günün bitmesinden itibaren başlar. Özel kanunlardaki düzenlemeler geçerlidir.
İflas ertelemesinde “Erteleme kararı üzerine borçlu aleyhine 6183 sayılı Kanuna göre yapılan takipler de dahil olmak üzere hiçbir takip yapılamaz ve evvelce başlamış takipler durur; bir takip muamelesi ile kesilebilen zamanaşımı ve hak düşüren müddetler işlemez.” hükmü yer almaktadır. Bu hükme göre, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen amme alacaklarına ilişkin tahsil zamanaşımı iflas ertelemesi süresince işlemez.
6. ADLİ PARA CEZALARI:
a.Cezalar, Adli ve idari para cezalarıdır. Adli Para cezalarında zaman aşımı süresi genel olarak on yıldır.
b. Adli para cezalarının başlangıcı, adli para cezası mahkeme kararının kesinleştiği gün başlar.
c.Ceza yasasına göre suç işlendiğinde oniki yaşını doldurmuş, onbeş yaşını doldurmamış olanlar için beş yıl, onbeş yaşını doldurmuş, onsekiz yaşını doldurmamış olanlar için on yıllık sürenin 2/3 ü geçmiş ise cezalar infaz edilmez.
d. Türleri başka başka cezaları içeren hükümler, en ağır ceza için konulan sürenin geçmesiyle infaz edilmez. Adli para cezası zaman aşımı için bu hükümler de dikkate alınır.
e.) Mahkûmiyet hükmünün infazı için yetkili merci tarafından hükümlüye kanuna göre yapılan tebligat veya bu maksatla hükümlünün yakalanması ceza zamanaşımını keser.
f. Bir suçtan dolayı mahkûm olan kimse üst sınırı iki yıldan fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suç işlediği takdirde, ceza zamanaşımı kesilir.
g.Bu hükümlere göre, adli para cezalarının tahsil zamanaşımı süreleri maddede yer alan nedenlerden dolayı kesilebilmektedir.
h.Adli para cezalarının zamanaşımına uğrayıp uğramadığının tespitinde; 6183 sayılı Kanunun 103 ve 104 üncü maddelerinde düzenlenen tahsil zamanaşımını kesen haller ile tahsil zamanaşımının işlememesi hallerinin de dikkate alınması gerekeceği tabiidir.
Adli para cezalarına ilişkin tahsil zamanaşımını kesen bir halin mevcutsa yeniden işleyecek zamanaşımı süresi 5237 sayılı TCK.Kanunu kapsamında belirlenir.
7. İDARİ PARA CEZALARI :İdari para cezaları ile ilgili olarak zamanaşımına ilişkin özel hükümler 5326 sayılı Kabahatler Kanununda düzenlenmiştir.
8. ACİZ VESİKASI
2004 sayılı İcra iflas kanununa göre borçlunun iflasına hükmedilmesi sonucunda mallarının tasfiyesine rağmen alacaklıların alacaklarını elde edememeleri durumunda aciz vesikası düzenlenmektedir. “Bu borç, borçluya karşı, aciz vesikasının düzenlenmesinden itibaren yirmi yıl geçmesiyle zamanaşımına uğrar.” Tahsil dairelerinin bu süreyi dikkate alarak amme alacağının zamanaşımına uğrayıp uğramadığını tespit etmeleri gerekmektedir.
9. ZAMAN AŞIMINDA TERKİN:
Zamanaşımına uğramış amme alacaklarının terkin işlemleri alacaklı amme idarelerince, ilgili mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.
10. GÖREVLİ DEVLET DAİRESİ:
Terkini gereken vergiler ile zamanaşımına uğrayan Hazine alacaklarının terkin edilmesiyle ilgili işlemlerin yerine getirilmesini sağlamak.” görevi Gelir İdaresi Başkanlığındır. Terkin için terkin cetveli kullanılır.
Zamanaşımına uğramış olan amme alacaklarının kayıtlardan silinebilmesi, bu konuda yetkili olan makamdan alınacak izne bağlıdır.
11. DİĞER ALACAKLARIN TERKİNİ
6183 sayılı Kanun kapsamında olup Maliye Bakanlığı dışındaki kamu idareleri tarafından tahsil ve takip edilen ancak tahsil zamanaşımına uğramış alacakların terkin edilmesine ilişkin işlemler bu yapılan açıklamalar çerçevesinde gerçekleştirilir.”
Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir
Bağımsız Denetçi
