BAĞ KUR’U KURTARMA YASASI MI?

2.Ağustos.2003 tarihinde 25187 sayılı Resmi Gazete’de 4956 sayı ile Bağ Kur kanununun bazı maddelerini değiştiren bir yasa yayımlandı.

Bu yasa maddeleri çok ta anlaşılmayan ifadeler taşımakta olduğundan bugüne kadar konu üzerinde durmadık. Bugüne kadar açıklayıcı bir takım tebliğler de yayımlanmadı. Ancak, bu yasada yasa maddelerinin yürürlüğü ile ilgili 3 aylık bir süreden bahsedilmektedir.

Konu ile ilgili olarak Değerli dostum Yeminli Mali Müşavir Kemal Tığoğulları konuyu yakından incelemiş ve bir çalışma yapmış. Bu çalışmayı yazı konusu olarak değerli okuyucularıma iletmeyi bir görev bildim. Yazının anladığım kadar bir özetini sunuyorum.

A)Bağ-Kur’dan Emekli Maaşı Alanlar:

Bu kanuna göre yaşlılık aylığı bağlananlarda, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefiyeti devam edenlerden, sosyal yardım zammı dahil tahakkuk eden aylıklarından, aylığın bağlandığı veya tekrar çalışmaya başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren, çalışmalarının sona erdiği ay dahil %10 oranında sosyal güvenlik destek primi kesilir.

Bu ifadeden

-Kollektif şirket ortaklığı,

-Adi Kom. Şti.’nin komandite ve komanditer ortaklığı,

-Limited Şirket ortaklığı,

-Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklığı,

-Donatma iştirakleri ortaklığı veya,

-A.Ş.’nin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi ortaklığı olanların Sosyal Güvenlik Destek Primine tabi olup olmayacakları açıkça anlaşılmıyor. Fakatbir şüphe uyanıyor.

(Bu konuda Bağ Kur Genel Müdürlüğü ilgilileri ile yaptığım telefon görüşmelerinde yukarıda sayılanların da Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyecekleri , bu konuda tebliğin yakında yayınlanacağını söylediler)

Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı olanlar, Bağ Kur’dan emekli olduktan sonra Bağ-Kur üyeliği gerektiren iş yapıyorsa;

Bu yasanın yayımını takip eden aybaşından itibaren 3 ay içinde (30.11.2003 tarihine kadar) Bağ-Kur’a başvurarak çalışmasını belgeleyecektir.

Bu durumda olanlar (şayet şu ana kadar kesintileri bildirim ya da tespit sonucu yapılmıyorsa) bundan böyle bu çalışmaları devam ettiği sürece her ay maaşlarının %10’u kadar SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) maaşlarından kesinti yolu ile ödeyeceklerdir.

Ayrıca; 01.01.2000 tarihinden bu yana kapsam dahilindeki süreler için olan %10 kesintileri de (üç ay içinde müracaatta bulunmaları halinde) gecikme zamsız olarak maaşlarından peyderpey kesilecektir. Kesinti toplamı her halükarda maaşın %25’ini geçemeyecektir.

B)Bağ-Kur Dışında S.S.K., Emekli Sandığı vb Kurumlardan Emekli Maaşı Alanlar:

Diğer sosyal güvenlik kanunlarına göre yaşlılık ve malullük aylığı bağlananlardan, ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde vergi mükellefi olanlar; 4956 sayılı yasanın 44. maddesi ile 1479 sayılı yasanın Ek 20. maddesine eklenen bent ile;

-Önceden beri aylık alıyorlar ise Ağustos/2003 tarihinden,

-İşe yeni başlayacaklar ise, mükellefiyetinin başlangıcını takip eden aydan itibaren,

çalışmalarının sona ereceği ay dahil olmak üzere:

1479 sayılı yasanın 50. maddesine göre belirlenen 12. gelir basamağının %10’u oranında S.G.D.P. öderler.

Müracaat usulleri belirtilmemiş olmakla birlikte; bu durumda olanlar Bağ-Kur’a müracaat edecekler ve Bağ-Kur emekli maaşının verildiği ilgili kurumdan bu kesintiyi yapacaktır diye düşünüyorum.

C)Sonuç:

Bağ-Kur’u bataktan kurtarma adına yapılan bu yasanın bu güne kadar muhalefet yada sivil toplum kuruluşlarınca tepki görmemesi ilginç. Bir kerelik salınan Ek Taşıt Vergisi ile bir bardak suda fırtınalar koparmışken; insanların en asgari 20-25 yıl prim ödeyerek emekli olmaları üzerine aldıkları birkaç kuruşa göz dikmek ne adına olursa olsun sisteme yakışmamıştır.

Yukarıda belirtilen yasa açıklanması gereken bir çok hükümleri içermektedir. Siz emekli olmuşsunuz, bir işyeri kurmuşsunuz, buradan olan kazancınızdan devlete vergi veriyor, yanınızda eleman çalıştırıyor, istihdama katkıda bulunuyor, bunların da vergisini veriyorsunuz. Ayrıca bir de Bağ Kur’a Sosyal Güvenlik Destek primi ödeyeceksiniz. Bu ne kadar doğru?

Bu yasa , hakikaten Bağ Kur’u kurtarma yasası, başka ne denilebilir.

Cevdet Akçakoca
Yeminli Mali Müşavir